បឋមសង្គាយនា
ព្រះបាទអជាតសត្តុ
នៃនគរមគ្គធៈបានឧបត្ថម្ភឲ្យធ្វើសង្គាយនាលើកទី ១ នៅគុហារសត្តបន្និ
ដែលស្ថិតនៅខាងក្រៅក្រុងរាជគ្រឹហៈ (សព្វថ្ងៃហៅថា រ៉ាជគ័រ )
៣ ខែបន្ទាប់ពីព្រះពុទ្ធបរិនិព្វាន (៥៤៤ មុនគ្រិស្តសករាជ)។
ប្រវត្តិពិស្តារអំពីការប្រជុំនេះ អាចរកឃើញនៅក្នុងគម្ពីរចុល្លវគ្គ
ក្នុងព្រះវិនយបិដក។ តាមសេចក្តីកត់ត្រាអំពីហេតុដែលកើតឡើង ដែលជម្រុញឲ្យសាវ័កច្បងមហាកស្សបៈបើកការប្រជុំ
គឺមកពីព្រះអង្គបានឮពាក្យបន្តុះបង្អាប់ដល់ព្រះវិន័យតឹងរឹងដែលគ្រប់គ្រងជីវភាពភិក្ខុសង្ឃ។
មានរឿងនិទានមួយថា ភិក្ខុចំណាស់មួយអង្គនាមសុភទ្ទ
ជាអតីតជាងកាត់សក់ បានមកបួសកាលវ័យចាស់ទៅហើយ។
នៅពេលបានដឹងថាព្រះពុទ្ធទ្រង់ចូលបរិនិព្វាន
ភិក្ខុរូបនោះក៏បានពោលពាក្យជំទាស់ទៅលើការគោរពច្បាប់វិន័យដែលព្រះសាស្តាទ្រង់បញ្ញត្តិចំពោះគ្រប់ភិក្ខុ។
ព្រះសង្ឃជាច្រើនអង្គកំពុងតែសោកសង្រេងចំពោះបរិនិព្វានរបស់ព្រះពុទ្ធ
នៅពេលនោះព្រះអរិយសាវ័កមហាកស្សបៈ ក៏បានឮភិក្ខុសុភទ្ទពោលថា ៖ "ប៉ុណ្ណេះបានហើយ!
សូមព្រះករុណាទាំងអស់ឈប់យំសោកទៅ យើងបានរួចខ្លួនពីព្រះមហាសមណៈ (ព្រះពុទ្ធ) ហើយតើ!
យើងតែងតែត្រូវបង្ខិតបង្ខំ នៅពេលដែលព្រះអង្គមានពុទ្ធប្បញ្ញត្តិថា ធ្វើនេះបាន,
ធ្វើនោះមិនបាន ។
ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងអាចធ្វើអ្វីៗដែលយើងចូលចិត្តធ្វើ និង មិនចាំបាច់ធ្វើអ្វីដែលយើងមិនចូលចិត្តធ្វើទៀតទេ
។" ព្រះមហាកស្សបៈភ្ញាក់ផ្អើលនឹងពាក្យទាំងនេះណាស់
ហើយព្រះអង្គបារម្ភខ្លាចក្រែងព្រះធម៌ និង ព្រះវិន័យត្រូវខូចបង់
មិនអាចស្ថិតស្ថេរតាមសភាពដើម ប្រសិនបើព្រះសង្ឃឯទៀតមានកិរិយាដូចជាភិក្ខុសុភទ្ទនេះ
ហើយបកស្រាយព្រះធម៌ និង ព្រះវិន័យខុស តាមតែការពេញចិត្តរបស់ខ្លួន ។
ដើម្បីកុំឲ្យមានការបកស្រាយព្រះធម៌ និងព្រះវិន័យ ខុសពីការពិត
ព្រះមហាកស្សបៈសម្រេចព្រះទ័យថា ព្រះធម៌ត្រូវតែរក្សាទុកនិងការពារឲ្យបានគង់វង់ ។
បន្ទាប់ពីបានទទួលសេចក្តីយល់ព្រះអំពីគណៈសង្ឃ ព្រះកស្សបៈបានកោះប្រជុំសង្គាយនាព្រះអរហត្ត
៥០០អង្គ ។ ព្រះអានន្ទ នឹងត្រូវរាប់បញ្ចូលក្នុងគណៈសង្គាយនានេះ
ប៉ុន្តែព្រះអានន្ទត្រូវតែសម្រេចជាព្រះអរហត្តសិន ។
ដោយមានព្រះមហាកស្សបៈជាប្រធានព្រះអរហត្ត ៥០០អង្ គក៏ប្រជុំសង្គាយនាក្នុងរដូវវស្សាបន្ទាប់ពេលបរិនិព្វានរបស់ព្រះពុទ្ធ ។ វត្ថុទី
១ ដែលព្រះមហាកស្សបៈលើកយកមកសួរភិក្ខុដែលមានចំណេះខ្ពស់បំផុតខាងព្រះវិន័យ គឺមហាថេរឧបាលិ
គឺអំពីវិន័យសង្ឃ ។
ព្រះឧបាលិមានគុណសម្បត្តិប្រសើរណាស់ក្នុងរឿងនេះដោយព្រះពុទ្ធបានបង្រៀនព្រះវិន័យទាំងមូលដល់ព្រះឧបាលិ។
ជាដំបូងព្រះមហាកស្សបៈសួរមហាថេរឧបាលិ ដោយជាក់លាក់អំពីការជំរះក្តីចំពោះបរាជិក សង្ឃាទិសេស
អនិយត និស្សគ្គិយបាចិត្តិយ សុទ្ធិកបាចិត្តិយ បាដិទេសនិយ សេក្ខិយវត្ត និង អធិករណសមថ
។ ព្រះឧបាលិបានប្រគេនចម្លើយសព្វគ្រប់ប្រកបដោយភាពវ័យឆ្លាត និង
បានទទួលសេចក្តីយល់ព្រមជាឱឡារិកពីសង្ឃគណៈ ។ ដូច្នេះព្រះវិន័យបានត្រូវអង្គប្រជុំអនុម័តយល់ព្រមជាផ្លូវការ
។
បន្ទាប់មកព្រះមហាកស្សបៈក៏សួរព្រះអានន្ទ
ដែលមានទេពកោសលខ្ពង់ខ្ពស់ខាងការចងចាំព្រះធម៌ ។ ព្រះអានន្ទបានចូលរួមក្នុងសង្គាយនា ដោយព្រះអានន្ទបានសម្រេចអរហត្តផលជាស្ថាពរមុនពិធីសង្គាយនាចាប់ផ្តើម
។ ព្រះមហាកស្សបៈសាកសួរព្រះអានន្ទ នូវសំណួរយ៉ាងវែង ដោយសេចក្តីជឿជាក់
និងទុកព្រះទ័យអំពីព្រះធម៌ទាំងឡាយរបស់ព្រះពុទ្ធ ដែលទ្រង់បានសម្តែងហើយក្នុងព្រះធម្មទេសនា។
សំណួររបស់ព្រះកស្សបៈបានបញ្ជាក់អំពីទីកន្លែងនៃធម្មទេសនា និង
ក្រុមមនុស្សដែលព្រះពុទ្ធបានប្រទានធម្មទេសនាចំពោះ ។
ដោយការចងចាំឥតខ្ចោះនូវសេចក្តីបង្រៀនទាំងឡាយរបស់ព្រះពុទ្ធ
ព្រះអានន្ទបានឆ្លើយតបនឹងសំណួរទាំងអស់យ៉ាងត្រឹមត្រូវ ។
ដូច្នេះហើយព្រះធម្មទេសនាទាំងនោះ ក៏ត្រូវបានអង្គប្រជុំអនុម័តយល់ព្រមជាឯកឆន្ទ
។ អង្គប្រជុំបានយល់ព្រមជាផ្លូវការ ដើម្បីបិទមាតិការ លើច្បាប់តូចស្រាល
និងយល់ព្រមដល់ការអនុវត្តន៍ ។ ព្រះសង្ឃបានសូត្រព្រះវិន័យនិងព្រះធម៌ទាំងមូល អស់ពេល
៧ ខែ ដើម្បីឲ្យព្រះសង្ឃដែលមានទេពកោសលខ្ពស់ខាងការចងចាំ ស្តាប់ហើយចងចាំ បានទាំងអស់
។ សង្គាយនាលើកទី ១ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មាននាមថា បញ្ចសតិក ព្រោះព្រះសង្ឃ
៥០០ អង្គដែលចូលរួម សុទ្ធសឹងតែជាព្រះអរហត្ត ដែលត្រាស់ដឹងពេញបរិបូណ៌ទាំងអស់ ។
No comments
Post a Comment